CHIA Network là đồng coin “xanh” với cơ chế đồng thuận rất thân thiện với môi trường Proof of Space and Time (PoST) dẫn đến cơn sốt ổ cứng tại Trung Quốc. Sau sự thành công vang dội về giá của Filecoin (FIL), đồng coin cũng được Fomo mạnh mẽ, liệu CHIA Network và giá Chia Coin (XCH) sẽ đi tới đâu?
Thị trường tiền điện tử cryptocurrency đang tiến vào đợt điều chỉnh sâu. Các cuộc đàn áp có tổ chức vào cộng đồng mining đào coin đang diễn ra mạnh mẽ vì sự không thân thiện với môi trường của cơ chế đồng thuận PoW của hai đồng coin chủ đạo dẫn dắt thị trường là Bitcoin và Ethereum hiện tại.
Lưu ý: Cơ chế PoS của Ethereum 2.0 sắp được ra mắt là một bước tiến.
Tuy nhiên trong thế giới tiền điện tử. ý tưởng về đào coin có cơ chế đồng thuận thân thiện môi trường không xa lạ. Vào năm 2017, cộng đồng đã rất hào hứng với cơ chế Proof-of-Space của đồng Burst coin. Nhưng dự án sau đó không đạt được sự thành công như mong đợi bởi sự chia rẽ nội bộ.
Hay sự trỗi dậy của cơn sóng FileCoin (FIL) vào cuối 2020 và đầu 2021. Các bạn hãy cùng Blogdautu tìm hiểu xem cơ chế PoST của Chia Network là gì và cơ hội nào dành cho CHIA Network.
CHIA Network Là Gì
Chia Network là giao thức blockchain thân thiện môi trường, được tạo ra bởi Bram Cohen, tác giả của giao thức BitTorrent Fame. CHIA Network được xem là giải pháp “Xanh” để thay thế cho thuật toán đồng thuận phổ biến hiện nay là Proof of Work. Không những thế CHIA Network còn là giải pháp thay thế an toàn và phi tập trung hơn cho Proof of Stake. Đồng coin xanh đúng theo xu hướng của Elon Musk.
Bram Cohen đã phát minh ra một thuật toán đồng thuận mới là Proof of Space and Time (PoST). Như bạn đã biết, Bitcoin ngày càng gây ra sự lãng phí năng lượng, Proof and Stake luôn đi kèm các rủi ro về bảo mật và tập trung, hai lý do trên đã thúc đẩy Bram Cohen tạo ra một giải pháp thay thế mới.
Lưu ý: Bram Cohen là người tạo ra khái niệm “torrenting”. BitTorrent được xem là một trong những đổi mới công nghệ xuất sắc nhất trong hai thập kỷ qua.
3 đặc điểm kỹ thuật của CHIA Network
CHIA Network đã được tạo ra với 3 phát minh cốt lõi và phát minh thứ tư mang tính đột phá cũng đang được thử nghiệm.
Đầu tiên, CHIA Network đã tạo được thư viện chữ ký BLS đầu tiên cho sản phẩm, cho phép chúng ta có thể gộp các chữ ký lại với nhau. Ví dụ, với 100 giao dịch khác nhau, chúng ta chỉ cần một chữ ký duy nhất.
Thứ hai, CHIA Network đã tạo được xác minh về không gian lưu trữ và thời gian cho cơ chế đồng thuận Satoshi Nakamoto.
Thứ ba, CHIA Network là sản phẩm đầu tiên sử dụng các nhóm sequence vô danh mà đã tạo các nghiên cứu mới quan trọng vào khả năng áp dụng của họ trong mã hóa.
3 trường hợp sử dụng của CHIA Network
CHIA Network có 3 trường hợp sử dụng chính như sau:
Đồng tiền điện tử doanh nghiệp: bán các dịch vụ phần mềm cho chính phủ, tổ chức tài chính, doanh nghiệp, những người mua bán dung lượng lưu trữ lớn. Hỗ trợ blockchain mã nguồn mở, và các phần mềm giao dịch thông minh.
Hỗ trợ sự phát triển của DeFi, DEX và thanh toán xuyên biên giới.
Cho phép các cá nhân, tổ chức tài chính, công ty và chính phủ phát hành tài sản trên chuỗi. Những tài sản với giao dịch thông minh trên CHIA Network blockchain và dựa vào xác minh bảo mật phi tập trung toàn cầu được cung cấp bởi xác minh POST. Giải quyết vấn đề của đào coin “mining” với các hiệu ứng tiêu cực từ phần cứng ASIC, sức mạnh tính toán máy tính, và tiêu thụ điện năng.
Cơn sốt đào CHIA Coin (XCH)
Vào ngày 18/03/2021, CHIA Network chính thức ra mắt bản Chia 1.0 mainnet và bắt đầu cho phép đào CHIA Coin (XCH) theo cơ chế POST. Việc ra mắt đào CHIA Network ở đúng thời điểm phù hợp khi CHIA Network được so sánh rất nhiều với FileCoin (FIL) vốn đã tạo được cơn sốt cực kỳ lớn.
Câu hỏi phổ biến đối với cộng đồng khai thác ổ cứng lúc đó là: Bạn đã bỏ lỡ thời điểm đẹp nhất với FileCoin (FIL), thì lúc này là thời điểm vàng để bạn đào Chia Coin (XCH). Điều này tạo cơn sốt fomo cực kỳ mạnh mẽ tại Trung Quốc và cả Việt Nam khi ổ cứng liên tục khan hàng và tăng giá.
Sự thật là các rào cản kỹ thuật của việc đào CHIA Coin (XCH) là thấp hơn rất nhiều so với FileCoin (FIL). Và Netspace (PiB) trên CHIA Network đã tăng không ngừng và vẫn liên tục tăng, ứng với độ khó của mạng lưới.
CHIA Network quảng bá về việc cơ chế “xanh” bảo vệ môi trường ngay trong việc đào coin “mining” trong khi vẫn đảm bảo tính bảo mật, do đó cơ cehes đào coin “mining” đã được đổi thành “Farming”.
CHIA Network được đầu tư hơn 8.4 triệu USD
CHIA Network được đầu tư khá nhiều từ các tổ chức lớn và nổi tiếng. Vào năm 2019, tại vòng đầu tư seed round, CHIA Network nhận được 3.4 triệu USD, và vào tháng 8, năm 2020, CHIA Network nhận thêm 5 triệu USD đầu tư từ Slow, Collab Crypto, IDEO, và Naval Ravikant.
Ngoài ra, các quỹ đầu tư từ Wall Street như A16Z, Danhua Capital, DCM Ventures cũng đã đầu tư vào CHIA Network.
CHIA Network IPO để tiếp bước Bitcoin
CHIA Network được coi là giao thức “Đồng Thuận Nakamoto” đầu tiên kể từ khi Satoshi Nakamoto tạo ra Bitcoin năm 2009. Các giao dịch được ghi lại bằng phương pháp Unspent Transaction Output UTXO. Đội ngũ Chia tin rằng UTXO có nhiều lợi thế lớn hơn so với hệ thống ghi dựa trên tài khoản (account-based recording).
Khác với Bitcoin và Ethereum, CHIA Network là một “tiền điện tử chia sẻ với đa cấu trúc”. Bên cạnh mạng lưới blockchain phi tập trung Chia Network, sẽ có một công ty tập trung hướng tới lợi nhuận mang tên Chia Network Inc. Công ty này được đăng ký vào ngày 01 tháng 08, năm 2017 tại Delaware bởi Bram Cohen.
Công ty này cũng có kế hoạch rất rõ ràng về việc sẽ niêm yết và ra mắt tại Hoa Kỳ.
So với các công ty tiền điện tử từ trước nay, CHIA Network hoạt động theo cách hoàn toàn khác biệt. Thay vì ICO, hay phân phối huy động vốn, CHIA Network đã chọn IPO. Bạn không nghe nhầm đâu, một đợt IPO cho một giao thức blockchain. Định giá của CHIA Network phần lớn phụ thuộc vào Pre-farm của 21,000,000 XCH từ block ban đầu.
Pre-farm này không phải là ICO, không phải là khoản thanh toán cho các nhà phát triển. Chia Network sẽ sử dụng pre-mine để tài trợ cho việc chấp nhận và ứng dụng CHIA Network trong các doanh nghiệp.
Kế hoạch ban đầu là tạo ra một dịch vụ và bộ phận tư vấn cho các doanh nghiệp, đồng thời sử dụng tiền pre-farm để tài trợ cho các công ty khởi nghiệp và các dự án xây dựng trên ChiaLisp. Tiêu biểu là Red Hat và Linux.
Ngôn ngữ lập trình ChiaLisp riêng
CHIA Network đã phát triển với một blockchain cải tiến và nền tảng hợp đồng thông minh mới hướng tới các ứng dụng trong doanh nghiệp. Chia Network có ngôn ngữ lập trình hợp đồng thông minh riêng với tên gọi là ChiaLisp.
ChiaLisp là ngôn ngữ mạnh, dễ audit xác minh, và bảo mật. ChiaLisp là một môi trường phát triển các thanh toán thông minh on-chain hoàn hảo với tính năng bảo mật cao, minh bạch, và dễ dàng sử dụng.
Đồng thời, ChiaLisp được cho là sẽ sớm trở thành trụ cột của cộng đồng phát triển. DApps và các giao dịch level 2 trên blockchain Chia sử dụng cấu trúc code minh bạch và có thể kiểm toán. Đội ngũ phát triển của Chia tin rằng tính năng thú vị nhất của nền tảng là “Coloured Coins“.
Lợi thế ưu việt của việc CHIA Network có ngôn ngữ ChiaLisp là nó sẽ giữ được mô hình “UTXO model” trong khi thêm các chức năng cơ bản của mô hình “Ethereum Solidity model” để đạt được các tính năng mạnh mẽ hơn. Ví dụ như đa chữ ký multi-signature và atomic swap, chức năng ví, chuyển và rút, ví giấy với chức năng recovery, ví điện tử, và CHIA Color coins (so với ERC20).
Cơ chế PoST Là Gì?
Cơ chế PoST là cơ chế đồng thuận kép Proof-of-Space (PoS) và Proof-of-Time (PoT) được sử dụng trên CHIA Network Blockchain. Trong khi PoS là một kỹ thuật mã hóa mà tối ưu các phần ổ cứng chưa được sử dụng trở thành một không gian lưu trữ mới.
Để trở thành một cơ chế đồng thuận thực sự, việc chứng minh không gian lưu trữ PoS phải được liên kết với bằng chứng thời gian PoT. PoT đảm bảo sự tương đồng giữa khối thời gian block time và cải thiện tính năng bảo mật chung của blockchain.
PoS có thể được hiểu như cách thức bạn đặt chỗ trước các không gian trống của ổ lưu trữ. Người dùng trên CHIA Network blockchain sẽ “seed” những không gian này bằng việc cài đặt phần mềm. Không gian này sẽ lưu trữ các dãy số của ổ cứng được gọi là “plot”.
Người dùng lúc này được gọi là “farmers”, khi blockchain đang dò block tiếp, farmers có thể quét plots của họ để xem các mã hash của họ có khớp không. Xác suất thằng của farmer tương đồng với tỉ lệ ổ cứng họ sở hữu so với toàn bộ network.
Trong khi đó PoT yêu cầu một khoảng thời gian ngắn để chuyển giữa các khối blocks. Bằng chứng thời gian đạt được thông qua một chức năng xác minh delay, thứ yêu cầu một khoảng thời gian để tính toán, nhưng tốc độ xác minh thực ra là rất nhanh chóng.
Ý tưởng chính của VDF là yêu cầu các tính toán liên tục, và bởi có nhiều thiết bị tham gia đang không tạo ra bất kỳ lợi ích nào, năng lượng được tối ưu. VDF đặt trước “Time lords” khá ít, bởi các server nhanh nhất luôn hoàn thành tác vụ đầu tiên, và chỉ một vài Timelord ổn định và có tốc độ cao trên mạng lưới có thể hoàn tất block.
PoST ưu việt hơn PoS của Ethereum 2.0?
CHIA Network cho rằng PoS của Ethereum 2.0 sẽ gặp vấn đề về sự tập trung hóa khi các tokens ETH sẽ chỉ nằm trong một số big hodlers, và dễ gặp long-range attacks khi lịch sử trên chuỗi có thể bị điều chỉnh dễ dàng hơn PoW.
Vấn đề rõ ràng của Proof-of-Work (PoW) của Bitcoin đó là tiêu thụ năng lượng, điều này đã được chỉ ra rất rõ ràng trong bản white paper của CHIA Network. Tuy nhiên so với PoS của Ethereum 2.0, đó lại là vấn đề rất khác.
Đây vẫn là các giả thuyết, và còn một chặng đường dài để cơ chế đồng thuận PoST chứng minh giá trị. Trước mắt, đúng là PoST có thể giảm năng lượng tiêu thụ từ các thiết bị “farming” với rào cản đầu vào thấp. Đây có thể coi là một chiến lược dài hạn, bài bản và tiềm năng của CHIA Network.
Phần Thưởng Farming CHIA Network PoST
Cơ chế phần thưởng của CHIA Network sẽ dựa trên việc đào XCH khai thác ổ cứng. Tổng số không gian ổ đĩa trống dành riêng cho mạng lưới là nguyên tắc hoạt động của CHIA (XCH). Một người đào “space farmer” có thể “plot” dung lượng ổ cứng của mình để chứng minh rằng họ có không gian nhất định sẵn sàng cho mạng lưới.
Có 4608 phần thưởng khối (block rewards) một ngày và trong số những plots tham gia, sẽ có plot “farming” được 2 Chia tokens (XCH) mỗi block reward, tương đương với 64 XCH phần thưởng mỗi 10 phút. Bạn cứ tưởng tượng, bạn có một vé ‘bingo’ trong ổ cứng của bạn, và mỗi 10 phút bạn có thể hô ‘bingo’ nếu như “plot” của bạn chiến thắng.
Block rewards sẽ giảm 1 nửa sau 3 năm, theo mô hình tương tự như Bitcoin. Sau năm thứ 12, block rewards sẽ cố định ở 4 Chia mỗi 10 phút và không có hard cap.
Người đào Chia Coin (XCH) sẽ luôn được đền bù bằng các phần thưởng và phí giao dịch mà không cần lo lắng về bảo mật với các phần thưởng mining được tìm thấy trong blockchain cung cấp cố định “fixed-supply blockchains”.
Ở bài viết tiếp theo, Blogdautu sẽ hướng dẫn các bạn cách đào CHIA Coin (XCH) trên window chi tiết và dễ dàng nhất. Hiện việc đào CHIA Coin (XCH) đang mang tính nhỏ lẻ, đặc biệt khi CHIA chưa có các public pools đào.
Nếu bạn nào có ý định đào CHIA Coin (XCH) với số vốn nhỏ, các bạn nên sử dụng công cụ calculator để xem ROI của việc đào CHIA Network là gì nhé. Và đặc biệt, các bạn nên chờ tham gia vào public pool để nhận được đều các đồng XCH thay vì phải chờ winning các block.
